Του Δημήτρη Τασμαλή (*)

Για άλλη μια φορά η κοινή γνώμη της περιοχής δέχεται ένα βομβαρδισμό  σχετικά με το θέμα της επένδυσης της «Χρυσωρυχεία Θράκης Α.Ε.» στο Πέραμα Έβρου.

Η νέα αυτή επικοινωνιακή έκρηξη ξεκίνησε από την επίσκεψη του υφυπουργού ανάπτυξης κ. Νότη Μηταράκη στην Αλεξανδρούπολη, που είχε στόχο την προώθηση της «επένδυσης» των χρυσωρυχείων  στο νομό μας.

Είναι λυπηρό να βλέπεις πολιτικούς, έστω και του βεληνεκούς του κυρίου Μηταράκη, να μετατρέπονται σε ντίλερ ιδιωτικών συμφερόντων σε βάρος του κοινωνικού συνόλου. Θα μου πείτε ότι αυτό δυστυχώς το έχουμε εμπεδώσει και πλέον δεν προξενεί και μεγάλη εντύπωση. Σωστά, δεν παύει όμως να είναι ένα λυπηρό φαινόμενο.

Φυσικά το μόνιμο επιχείρημα όλων των «αγωνιστών» της προώθησης της «επένδυσης» των χρυσωρυχείων   είναι η «ανάπτυξη» και οι «θέσεις εργασίας».

Πολλές φορές μέσα από την αρθρογραφία του «Πολίτη της Θράκης», μοναδικού μέσου ενημέρωσης της περιοχής που αγωνίζεται σταθερά κατά της επένδυσης των χρυσωρυχείων, έχουμε φωτίσει τι είδους ανάπτυξη και ποιες θέσεις εργασίας θα δώσουν οι χρυσοθήρες στην περιοχή.

Όμως για άλλη μια φορά θα ήθελα να θυμίσω σε όλα τα φερέφωνα της «χρυσοφόρας ανάπτυξης» ότι στην περιοχή μας κατά καιρούς έχει ξοδευτεί πολύ δημόσιο  χρήμα για να γίνουν διάφορες μονάδες παραγωγής, που όμως δεν λειτούργησαν ποτέ. Δεν λειτούργησαν γιατί κάποια ιδιωτικά συμφέροντα και γραφειοκρατικές αγκυλώσεις του ελληνικού κράτους δεν το ήθελαν.

Για όλες αυτές τις χαμένες ευκαιρίες ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας  τα φερέφωνα της «χρυσοφόρας ανάπτυξης» δεν έχουν αρθρώσει καμία λέξη, γεγονός που αποδεικνύει την υποκρισία τους και το δήθεν ενδιαφέρον τους για την ανάπτυξη και τις θέσεις εργασίας.

Θα θυμίσω ένα απόσπασμα από το άρθρο, στο φ. 271 (8/6/2011) του «Πολίτη της Θράκης», όπου γίνεται μια λεπτομερή καταγραφή των αναπτυξιακών δυνατοτήτων της περιοχής και για περιουσιακά στοιχεία του δημοσίου τα οποία απαξιώνονται και καταστρέφονται μέσα από την εγκατάλειψη που τους επεφύλαξαν οι υπεύθυνοι αρμόδιοι δημόσιοι φορείς.

 

Μονάδες Παραγωγής

«Στον νομό κατά καιρούς έχουν δημιουργηθεί κυρίως με πρωτοβουλίες Δήμων διάφορες μονάδες παραγωγής, όπως:

– Εργοστάσιο κατασκευής ενδυμάτων για τον Στρατό στο Σπήλαιο.

Μια μονάδα που θα κάλυπτε τις ανάγκες του Στρατού, σήμερα εισάγει ενδύματα από την Τουρκία, και ταυτόχρονα θα απασχολούσε  αρκετές δεκάδες υπαλλήλων από την περιοχή. Η μονάδα δεν λειτούργησε ποτέ, γιατί δεν το επέτρεψαν ιδιωτικά συμφέροντα, μεγαλοεισαγωγέων, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εποχής.

Το συνολικό κόστος της επένδυσης έφτανε πριν το 1996 τα 682.000.000 δραχμές, ενώ η επιχορήγηση που δέχθηκε ξεπερνούσε το 50%, αφού αφορούσε το ποσό των 423.000.000 δραχμών.

– Αναπηνιστήριο Σουφλίου

O Δήμος Σουφλίου δημιούργησε αναπηνιστήριο (είναι το «κλωστήριο» του μεταξιού- εδώ το κουκούλι ξετυλίγεται σε νήμα), δεν λειτούργησε ποτέ, παρά το γεγονός ότι ο σχεδιασμός προέβλεπε να μπει σε λειτουργία τέλος του 2005.

Ο προϋπολογισμός του έργου ήταν  1.900.000 ευρώ.

– Μονάδα Τηλεθέρμανσης Δαδιάς

Η μονάδα τηλεθέρμανσης Δαδιάς εγκαινιάστηκε το Δεκέμβριο του 2002. Η πρόβλεψη ήταν να λειτουργήσει με τρίμματα βιομάζας δασικής προέλευσης, και να καλύπτει  ανάγκες ογδόντα κατοικιών  και δημόσια κτίρια, στη Δαδιά. Το πρόγραμμα καλύφθηκε από Ευρωπαϊκά κονδύλια ύψους 1 εκατ. ευρώ.

Παρά το γεγονός των εγκαινίων η μονάδα δεν λειτούργησε γιατί έχει κατασκευαστεί χωρίς άδειες.

– Δημοτικά Σφαγεία

Μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 90 στην Αλεξανδρούπολη, Σουφλί, Ορεστιάδα, Διδυμότειχο, υπήρχαν δημοτικά σφαγεία. Μετά την εμφάνιση των «σωτήρων» ιδιοκτητών της αλλαντοβιομηχανίας  «ΘΡΑΚΗ Α.Ε.» και την κατασκευή σφαγείου από την εταιρεία, ξαφνικά όλα τα δημοτικά σφαγεία έκλεισαν με το «αιτιολογικό» ότι δεν πληρούσαν τους κανόνες υγιεινής που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Τελικά όταν η «ΘΡΑΚΗ Α.Ε.» έκλεισε οι κτηνοτρόφοι αναγκάστηκαν να πηγαίνουν τα ζώα τους στα σφαγεία των Σαπών, με ότι αυτό συνεπάγεται στην αύξηση του κόστους μεταφοράς.

– Δ.Ε.Π.Ε.Α.

Είναι γνωστή η ιστορία της Δ.Ε.Π.Ε.Α., πέρα από την ουσία του προβλήματος που έχει αναλυθεί κατ’ επανάληψη, σήμερα το λατομείο είναι εγκαταλειμμένο μαζί με τον εξοπλισμό που δεν είναι δυνατόν να «αφαιρεθεί»

 

Σε όλα αυτά αν προσθέσω και την εγκαταλειμμένη δημόσια περιουσία στο νομό  Έβρου, (αγροτουριστικά καταλύματα , χώροι εστίασης και αναψυχής, σχολικές μονάδες, σταθμοί και αποθήκες του ΟΣΕ, αποθήκες των αγροτικών συνεταιρισμών και της ΚΥΔΕΠ, περιουσία του Ιδρύματος Παλιννοστούντων, στρατόπεδα και φυλάκια, κλπ), αντιλαμβάνεται κανείς ότι όλα αυτά με σωστό σχεδιασμό, θα μπορούσαν να δημιουργήσουν εκατοντάδες θέσεις εργασίας, (σ.σ. πολλές περισσότερες από αυτές που υπόσχονται οι χρυσοθήρες), να τονώσουν τις τοπικές αγορές, να  παράγουν εισοδήματα, να επιφέρουν έσοδα στο κράτος μέσω της φορολογίας και του ΦΠΑ και να δώσουν ζωή σε χωριά που εγκαταλείπονται.

 

Θα κλείσω την παρέμβασή μου στο θέμα της «επένδυσης χρυσού στο Πέραμα» με την παράθεση ενός άρθρου του Θανάση Γιαλκέτση, (πτυχιούχου του Νομικού και του Πολιτικού Τμήματος της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην συντάκτη της εφημερίδας “Ελευθεροτυπία” και υπεύθυνου της εβδομαδιαίας στήλης “Σημειωματάριο Ιδεών”), με τίτλο «Τι απέγιναν τα κοινά αγαθά;» και το οποίο αφιερώνω σε όλα τα φερέφωνα της «χρυσοφόρας ανάπτυξης», στα μέλη της «Πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη» και στα μέλη της «ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ» μήπως και αντιληφθούν ότι εκτός από το ατομικό συμφέρων υπάρχουν και τα κοινά αγαθά!!!

=================================== 

Τι απέγιναν τα κοινά αγαθά;

του Θανάση Γιαλκέτση

Υπάρχουν ορισμένα αγαθά που δεν ανήκουν σε μεμονωμένα άτομα ή σε ομάδες, που δεν είναι και δεν πρέπει να γίνουν ιδιωτική περιουσία, γιατί ανήκουν σε όλους τους ανθρώπους. Ποια είναι σήμερα η τύχη των κοινών αγαθών;

Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, ας προσπαθήσουμε να σκεφτούμε τη μητέρα όλων αυτών των κοινών αγαθών, δηλαδή την υγεία του πλανήτη, η οποία αφορά όλους τους τωρινούς -αλλά και τους μελλοντικούς- κατοίκους της γης, ανεξάρτητα από διαφορές γλώσσας, θρησκείας, εθνικότητας και πλούτου.

Αν κοιτάξουμε προσεκτικά γύρω μας, δεν είναι δύσκολο να αντιληφθούμε ότι για μας τους ανθρώπους η γη είναι κυρίως μια πηγή από την οποία αντλούμε διαρκώς πόρους και ένας τόπος στον οποίο σκορπίζουμε ατιμώρητα τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων. Και ενώ έχει αυξηθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό η ικανότητά μας να παράγουμε και να καταναλώνουμε, οι νόμοι για την προστασία του περιβάλλοντος είναι περιορισμένοι και οι κυρώσεις που προβλέπονται είναι αναποτελεσματικές.

Λίγοι είναι αυτοί που αρνούνται τη σημασία και τη δραματική σοβαρότητα του ζητήματος. Όλοι όμως αδρανούμε ή κάνουμε ελάχιστα σε σχέση με το πελώριο μέγεθος του προβλήματος. Γιατί αυτό το χάσμα ανάμεσα στα λόγια και στην πράξη, ανάμεσα στη βαρύτητα της οικολογικής κρίσης και στην πρόδηλη ανεπάρκεια των μέσων που επιστρατεύονται για την αντιμετώπισή της;

Αυτό το παράλογο χάσμα δεν είναι το αποτέλεσμα μιας σκοτεινής συνωμοσίας των κέντρων εξουσίας. Ο αρνητικός ρόλος που παίζουν τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα είναι δεδομένος και καθοριστικός.

Αλλά αρνητική είναι και η επίδραση που ασκούν οι πρακτικές, οι συμπεριφορές, οι στάσεις και οι συνήθειες της μεγάλης πλειονότητας των ανθρώπων.

Δυο είναι οι κύριες πηγές αντίστασης στην αναγκαία αλλαγή προοπτικής. Η πρώτη είναι το δόγμα του διεθνούς οικονομικού ανταγωνισμού. Στο όνομα της ανταγωνιστικότητας ασκείται μια συνεχής πίεση πάνω στα κόστη και οι διάφορες εθνικές οικονομίες -ιδιαίτερα μάλιστα οι πιο αδύναμες- ωθούνται να περιορίζουν όλες τις δαπάνες τους (με πρώτο συνήθως θύμα τις δαπάνες για την προστασία του περιβάλλοντος).

Ο διεθνής ανταγωνισμός ενισχύει τον εγωισμό όλων όσοι εμπλέκονται στην παραγωγική και οικονομική διαδικασία και τους απομακρύνει έτσι από κάθε ουσιαστική οικολογική μέριμνα.

Μπορούμε βέβαια να φανταστούμε νέους νομοθετικούς φραγμούς και σκληρές κυρώσεις για τις παραβάσεις, αλλά σήμερα δεν φαίνεται στον ορίζοντα ένα διεθνές υποκείμενο ικανό να τις επιβάλει και να εξασφαλίσει την τήρηση των νόμων. Στο βαθμό που η οικονομία υπαγορεύει τους δικούς της κανόνες στην πολιτική, οι αρνητικές για το περιβάλλον συμπεριφορές διαδίδονται και εδραιώνονται, δημιουργώντας πρόσθετες αντιστάσεις σε οποιαδήποτε απόπειρα ρύθμισης.

Η «παγκοσμιοποίηση» προδιαγράφει έναν κόσμο στον οποίο η οικονομία επιβάλλει τη δική της βούληση στην πολιτική και επομένως οι νόμοι και οι κυρώσεις, που θα ‘πρεπε να υπερασπίζονται τα κοινά αγαθά, γίνονται όλο και πιο σπάνιοι και πιο αναποτελεσματικοί. Οι διεθνείς παράγουν κάποιο αποτέλεσμα, αλλά η τελική επίπτωση αυτών των μέτρων σε έναν κόσμο στον οποίο τα καταστροφικά φαινόμενα αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο είναι οριακή.

Το δεύτερο μεγάλο εμπόδιο είναι η επικράτηση του πιο ακραίου ατομικισμού. Οι σύγχρονες κοινωνίες γίνονται όλο και περισσότερο κοινωνίες ατόμων, που προσβλέπουν στη δική τους ευημερία και προτάσσουν το δικό τους ιδιωτικό όφελος σε σχέση με το κοινό συμφέρον. Αυτό που συμβαίνει με τις επιχειρήσεις συμβαίνει και με τα άτομα: η επιλογή συμπεριφορών αλληλεγγύης και συνεργασίας θεωρείται «ασύμφορη» και μη αποδοτική και επομένως αποφεύγεται.

Το αποτέλεσμα αυτής της αυξανόμενης απώλειας νοήματος της ιδέας του συλλογικού οφέλους είναι η καταβαράθρωση των κοινών αγαθών. Αν μάλιστα η σύγχρονη όλο και πιο ατομικιστική δυτική κοινωνία γίνει (όπως ήδη γίνεται με την παγκοσμιοποίηση) το μοντέλο για όλες τις άλλες, τότε τα κοινά αγαθά απειλούνται με μια βαθμιαία έκλειψη. Όταν απουσιάζει η ιδέα του κοινού αγαθού, ο κτητικός ατομικισμός δεν προσκρούει πλέον σε κανένα όριο. Συντελείται ανεμπόδιστα η επέκταση της εμπορευματικής σφαίρας σε όλους τους τομείς της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Ακόμη και ο αέρας -όπως έχει γίνει ήδη με το νερό- θα γίνει ένα εμπόρευμα σαν τα άλλα και κανείς δεν θα εγείρει αντιρρήσεις. Ολόκληρος ο κόσμος, με τα αγαθά του και τις αξίες του, καταλήγει να εμφανίζεται σαν μια μεγάλη αγορά, όπου όλα αγοράζονται και πουλιούνται, χωρίς κάποιον άλλο υπολογισμό πέρα από εκείνον του άμεσου ιδιωτικού συμφέροντος των συναλλασσομένων.

Ποιος θα ‘θελε να ζει σε έναν τέτοιον κόσμο;

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ – 16/08/2003

=================================== 

 

(*) Ο Δημήτρης Τασμαλής είναι εκδότης της εβδομαδιαίας εφημερίδας «ΠΟΛΙΤΗΣ της ΘΡΑΚΗΣ» στην Αλεξανδρούπολη και στέλεχος της παράταξης “μαζί Πάμε Μπροστά”.

Άρθρα Στελεχών Δημοσιεύματα Χρυσωρυχεία