Ακολουθεί ενδιαφέρουσα ανάρτηση της 3ης Δεκέμβρη 2013 στο λογαριασμό facebook του κ. Νικόλαου Ταχιάου, δημοτικού συμβούλου για 20 χρόνια στο δήμο Θεσσαλονίκης (1986-2006). Η ανάρτηση έπεσε στην αντίληψή μου από σχόλιο που άφησε ο φίλος μου και καθηγητής της αρχιτεκτονικής σχολής του ΑΠΘ, κ. Γιάννης Χατζηγώγας.

Όλοι όσοι ασχολούνται με το σχεδιασμό και τον προγραμματισμό έργων στα δημοτικά μας θα διδαχθούν πολλά όσον αφορά τον τρόπο που συνελήφθη η ιδέα του έργου της αναμόρφωσης της Νέας Παραλίας στη Θεσσαλονίκη, την επιλεχθείσα μέθοδο αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, τη χρηματοδότηση και τελικά την υλοποίησή του.

Πρέπει επιτέλους και στο δήμο μας να χρησιμοποιηθεί το εργαλείο των διεθνών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, να μπει ένα τέλος στο βραχυπρόθεσμο, κοντόφθαλμο σχεδιασμό και προγραμματισμό έργων των δημοτικών αρχών που αγχώνονται να παρουσιάσουν έργο στα πλαίσια μίας – το πολύ δύο – θητειών. Τα έργα που αλλάζουν την όψη μιας πόλης και που γίνονται σημεία αναφοράς για τις επόμενες γενιές χρειάζονται πολύ περισσότερο χρόνο για να σχεδιαστούν, να χρηματοδοτηθούν και να υλοποιηθούν, σαν κομμάτια ενός παζλ (που λέει και ο κ. Γιάννης Λασκαράκης με τον οποίο – σε αυτό το θέμα – συμφωνώ απόλυτα).

Πασχάλης Δρακόπουλος

========================================

Η ανάρτηση του Νικόλαου Ταχιάου στο facebook (3/12/2013):

“Επειδή από προηγούμενη αναφορά μου για το έργο της νέας παραλίας, νιώθω πως δημιουργήθηκαν εσφαλμένες εντυπώσεις, θέλω να γράψω ένα μικρό χρονικό των πραγμάτων κι ας ασχολούμαι με το καθόλου δημοφιλές όνομα “Παπαγεωργόπουλος”, η αναφορά στον οποίον συνήθως ελκύει ακραία σχόλια.

Η αναμόρφωση του συνόλου του παραλιακού μετώπου της Θεσσαλονίκης ήταν απόφαση του Παπαγεωργόπουλου, από την πρώτη στιγμή. Παραλείπω λεπτομέρειες για την ανάπλαση του Λευκού Πύργου, για την οποία υιοθετήθηκε η μελέτη των Τσιγαρίδα, Καλογήρου, Σκουβάκλη, από την εποχή του Οργανισμού Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης ’97 και το πολύ light έργο της αλλαγής των δαπέδων της Παλαιάς Παραλίας, που μελετήθηκε οίκοθεν.

Στην υπόθεση της Νέας Παραλίας, στην εξέλιξη της αρχικής ιδέας του Παπαγεωργόπουλου, καθοριστική είναι η συμβολή του αρχιτέκτονα Kostas Belibasakis, ο οποίος πείθει τον Παπαγεωργόπουλο να υιοθετήσει ένα μεικτό σύστημα αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και διεθνούς διαγωνισμού ανάθεσης υπηρεσιών συμβούλου της τότε ΕΟΚικής Οδηγίας 92/50, τους όρους του οποίου επιμελείται μαζί με τη συνάδελφό του Μαρία Ζουρνά.

Το κλειδί αυτής της ιστορίας είναι ότι στον διαγωνισμό αυτόν, ο αγωνοθέτης, δηλαδή ο δήμος δεν έχει την πλειοψηφία της επιτροπής. Με απλά λόγια, ακόμη κι αν ο δήμαρχος έχει άποψη και μπορεί να την επιβάλει στους εκπροσώπους του δήμου στην κριτική επιτροπή, δεν έχει την δυνατότητα να ελέγξει το αποτέλεσμα. Αυτό το γεγονός έχει τη σημασία του. Συμμετοχές υποβάλλουν και προσωπικοί φίλοι του δημάρχου, μαζί με πολιτικούς φίλους της διοίκησης του δήμου και με βάση τα μέχρι τότε ειωθότα, πολλοί περιμένουν ότι “η δουλειά είναι δική τους”.

Κι όμως, ο διαγωνισμός αυτός καταλήγει στην ομόφωνη βράβευση των Νικηφορίδη – Cuomo, προσώπων αγνώστων στον δήμαρχο. Όπως μαρτυρά ο ίδιος, η επιτροπή ανακοινώνοντας του το αποτέλεσμα, του μεταφέρει την βεβαιότητά της για την επιλογή της, με διακεκριμμένους καθηγητές της Αρχιτεκτονικής να υποστηρίζουν ότι “το αποτέλεσμα είναι μονόδρομος, μιλάμε για πραγματική αρχιτεκτονική”. Έχει σημασία επίσης, για τη συνέχεια της διήγησης, να ληφθεί υπόψη πως αρχικό αντικείμενο είναι η μελέτη ενός έργου προϋπολογισμού 2 δις €.

Σ’ αυτό το στάδιο περίπου, λίγο μετά την υπογραφή της σύμβασης, το 2002, η ταπεινότητά μου μπαίνει στην σκηνή, ως αντιδήμαρχος αρχιτεκτονικού. Η μελέτη με εξιτάρει, από την πρώτη στιγμή. Η συνεργασία με τους μελετητές είναι πυκνότατη. Η διοίκηση της μελέτης γίνεται από το δίδυμο των αρχιτεκτόνων που προανέφερα κι επίσης την αρχιτέκτονα Κατερίνα Μπλέτσα και τους επιβλέποντες άλλων ειδικοτήτων, των οποίων η συμμετοχή ακολουθεί αναγκαστικά την άποψη των προϊσταμένων τους για το έργο, όχι κατ’ ανάγκην φιλική. Θάλεγα, ενίοτε και πολεμική, αλλά ευτυχώς κι εγώ δεν χαρίζομαι, ως κατ’ εξοχήν συγκρουσιακός τύπος. Σε λίγο αυτές οι φωνές σιωπούν. Τακτικότατα, γίνεται παρουσίαση της προόδου του έργου στον δήμαρχο.

Αυτές είναι μάλλον δύσκολες στιγμές. Κάθε φορά, ο προϋπολογισμός του έργου εκτοξεύεται, εκ των πραγμάτων. Υπαρχουν φιλόδοξες προθέσεις και δυσεπίλυτα προβλήματα. Ο Παπαγεωργόπουλος έχει αρχίσει να πείθεται ότι θα μείνει με μία εξαιρετική μελέτη στο χέρι -είναι προφανές ότι του αρέσει -, αλλά με ένα έργο που είναι αδύνατον να λάβει σάρκα και οστά. Τον θυμάμαι να μου λέει, μεταξύ απογοήτευσης και οργής “καταστρέψατε το έργο, πως θα βρεθούν τόσα χρήματα”.

Οι επιφυλάξεις του δεν είναι αδικαιολόγητες. Εκείνη την εποχή, το κόστος των μελετών και των έργων είναι στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου και της κριτικής από την Ε.Ε., με κίνδυνο για την χρηματοδότησή τους. Ένα από τα πρώτα μελήματα της νέας κυβέρνησης του 2004 είναι να αλλάξει το ισχύον νομικό πλαίσιο και μάλιστα ξέρω πολύ καλά όλες τις λεπτομέρειες αυτής της υπόθεσης, αφού στην κατάρτιση του νέου τυχαίνει να εκπροσωπώ έναντι του ΥΠΕΧΩΔΕ το ΤΕΕ. Ο Παπαγεωργόπουλος, χωρίς εξειδικευμένη γνώση, δεν μπορεί να μείνει ανεπηρέαστος από ένα κλίμα που εύκολα αδικεί μία καλή προσπάθεια. Υπάρχουν και οι καλοθελητές, με απωθημένα από τη διαγωνιστική διαδικασία. Κι επίσης, το κυριώτερο: Οι πιθανότητες να διασφαλίσει τόσο μεγάλη χρηματοδότηση φαίνονται λογικά μηδενικές.

Ο ίδιος, είμαι υποχρεωμένος να αναλάβω το κόστος της άμυνας απέναντι σε όσους δεν θέλουν η μελέτη Νικηφορίδη – Cuomo να δει το φως της ημέρας. Ευτυχώς, οι καλές προτάσεις του Μάκη και του Bernard είναι το πιο αποτελεσματικό ανάχωμα.

Τότε, Μπελιμπασάκης και Ζουρνά, ρίχνουν την απεγνωσμένη κατ’ αρχήν, αλλά εν τέλει σωτήρια ιδέα να υποβάλουμε ένα τεχνικό δελτίο για μία πρόσκληση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Περιβάλλοντος του Γ’ ΚΠΣ. Το κάνουμε, χωρίς καμία προσδοκία. Ξαφνικά, βρισκόμαστε στην Αθήνα να παρουσιάζουμε την μελέτη σε ένα ακροατήριο που είναι ήδη πεπεισμένο από μόνη την ανάγνωση του τεχνικού δελτίου και των σχεδίων που έχουμε στείλει. Θυμάμαι να μας λένε “μακάρι όλο το ΕΠΠΕΡ να ήταν αυτό το έργο, αντί να κάνουμε το κέφι κάθε δημάρχου”.

Επιστρέφουμε Θεσσαλονίκη με χαμόγελα και από θέση ασφαλείας μέσα στη δημοτική μηχανή. Συνεννοούμαστε με την μελετητική ομάδα, συνεργαζόμαστε και με τους πραγματικά φιλικούς ανθρώπους της διαχειριστικής αρχής και πολύ σύντομα καταλήγουμε στον προϋπολογισμό του έργου που τυγχάνει την πρώτης χρηματοδότησης, περίπου 8,5 εκ. € και αφορά τα δύο πάρκα, δίπλα στο Μέγαρο Μουσικής, Φαντάζομαι ότι γίνεται κατανοητό πως ο Παπαγεωργόπουλος έχει αλλάξει διάθεση, έχει ανακτήσει ένα σημαντικό μέρος της αισιοδοξίας του. Μπορεί πλέον να πάει στις τρίτες εκλογές με απτά έργα.

Όσο χρόνο κρατάει αυτό το αλισβερίσι και προχωρά η μελέτη εφαρμογής αλλάζει η κυβέρνηση. Ξεκινώ λοιπόν μια μέρα και πηγαίνω στον παλιό μου φίλο τον Δήμο τον Κατσιγιάννη, αμέσως μόλις αναλαμβάνει Γενικός Γραμματέας Περιβάλλοντος του ΥΠΕΧΩΔΕ. Του παρουσιάζω το έργο. Με ακούει με προσοχή και με καλές προθέσεις, αλλά χωρίς να μου δώσει συγκεκριμένη απάντηση. Θυμάμαι ακόμη και τώρα σε ποια γωνιά του 7ου ορόφου του κτιρίου του ΤΕΕ επί της Καραγεώργη Σερβίας βρίσκομαι, όταν out of the blue, τρεις μήνες μετά κτυπάει το τηλέφωνό μου, κι ο Δήμος μου ανακοινώνει ότι το ΕΠΠΕΡ θα χρηματοδοτήσει ένα ακόμη τμήμα του έργου, προϋπολογισμού 10 εκ. € περίπου. Πηδάω στον αέρα. Μαζί μου και ο Παπαγεωργόπουλος, στον οποίον τηλεφωνώ αμέσως και του συνιστώ να τηλεφωνήσει και στον Σουφλιά που έχει ήση δώσει το πράσινο φως.

Έτσι ξεκινούν οι δύο πρώτες δημοπρατήσεις πέντε πάρκων, προϋπολογισμού κοντά στα 20 εκ. €.

Τον Γενάρη του 2006, η ταπεινότητά μου βγαίνει από την σκηνή και ένα χρόνο μετά αποχωρώ από τον δήμο οριστικά. Παρόλα αυτά, η νέα νέα παραλία παραμένει για μένα το μωρό εκείνο που ντάντευα, όταν το είχα στα χέρια μου. Μέχρι σήμερα, παίρνω τηλέφωνα για να σχολιάσω τις εργολαβίες, ενοχλώ τις υπηρεσίες για τις ζημιές που βλέπω στα εκτελεσμένα έργα και τις δικαιολογημένες και αδικαιολόγητες κακοτεχνίες και συγκεντρώνω όσες πληροφορίες μπορώ.

Ο Παπαγεωργόπουλος μετά την πρώτη επιτυχία και την θετική αποδοχή των πέντε πρώτων πάρκων από τους Θεσσαλονικείς το συνεχίζει. Πιέζει την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας να εντάξει το έργο στο ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας του ΕΣΠΑ και καθόλου εύκολα πείθει τον τότε περιφερειάρχη Γιώργο Τσιότρα να διαθέσει 40 εκ. €. Τώρα πλέον, στον δεκαπλασιασμό του αρχικού προϋπολογισμού δεν βλέπει κανένα εμπόδιο. Βρίσκει όμως υψηλόφωνες αντιδράσεις στην αντιπολίτευση του δήμου, που καταψηφίζει ακόμη και την υπαγωγή του έργου στο ΕΣΠΑ.

Με πολλή επιμονή, το έργο δημοπρατείται στα τέλη του 2010. Ο εργολάβος του τμήματος που παραδόθηκε προχθές αναδεικνύεται λίγο πριν από την ανάληψη της διοίκησης από τον Μπουτάρη, ο οποίος είναι απαξιωτικός προς το έργο στην προεκλογική περίοδο, που μόλις έχει τελειώσει, όπως φαίνεται και στο βίντεο που ανεβάζω. Ακούγονται απόψεις του είδους “καλύτερα περισσότερες μικρές αναπλάσεις, παρά ένα τόσο μεγάλο έργο”.

Τελικά, η απειλή ότι η χρηματοδότηση των 40 εκ. €, εξασφαλισμένη με πολύ κόπο έναντι των διεκδικήσεων άλλων δημάρχων οδηγεί στην ρεαλιστική απόφαση της υπογραφής της σύμβασης από τη διοίκηση Μπουτάρη.

Δεν θα κάνω άλλα σχόλια, ούτε θα επανέλθω στο θέμα. Τέλος καλό, όλα καλά. Ελπίζω το αποτέλεσμα του έργου, που ενθουσιάζει, να αποτελέσει ένα βήμα ωριμότητας για όλη την πόλη.

Και δεν θα είμαι έντιμος εάν δεν γράψω και αυτόν τον επίλογο: Μόλις προχθές πληροφορήθηκα ότι ο Παπαγεωργόπουλος, πρωί – πρωί της Κυριακής που όλοι χαρήκαμε τη νέα βιτρίνα της πόλης μας, τηλεφώνησε από τα Διαβατά σε φίλους του μόνο και μόνο για να ρωτήσει πως μοιάζει η παραλία.

Τώρα, βρίστε με όσο θέλετε στα σχόλια. Δεν θα απαντήσω και θα τα σβήνω (όσα αφορούν τον Παπαγεωργόπουλο).”

Πηγή Ανάρτησης: Προφίλ Facebook Νικόλαου Ταχιάου

===================

Ακολουθούν μερικές εικόνες από την ιστοσελίδα των μελετητών, Νικηφορίδη-Cuomo, για την ανάπλαση της Νέας Παραλίας Θεσσαλονίκης. Περισσότερες πληροφορίες, φωτογραφίες και σκέψεις από τους μελετητές στην ιστοσελίδα τους.

Ανάπλαση Παραλίας Αλεξανδρούπολης Άρθρο