Παρακολουθείστε την εκπομπή “Εξ Επαφής” του ΘράκηΝΕΤ της 08/11/2013 και ώρα 22:10. Σε αυτήν προσκεκλημμένος είναι ο κ. Δημήτρης Δερματάς, επίκουρος καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Ο κ. Δερματάς διετέλεσε γενικός διευθυντής και τεχνικός σύμβουλος της ΔΙ.Α.Α.ΜΑ.Θ. Α.Ε.

Μεταξύ άλλων ο κ. Δερματάς αναφέρει ότι στην περιφέρεια ΑΜαΘ στις αρχές του 2000 υπήρχαν γύρω στους 350 χώρους ανεξέλεγκτης ταφής απορριμμάτων (σκουπιδότοποι). Θεωρήθηκε η «τσάμπα» λύση, οι δήμοι έκαναν μόνο την αποκομιδή και «πετούσαν» τα σκουπίδια σε γειτονικές περιοχές. Με αυτό τον τρόπο υποβαθμίστηκε η αξία της γης για τις επόμενες γενιές. Στον υπόλοιπο κόσμο γινόταν διαλογή στην πηγή και ανακύκλωση, τα μη ανακυκλώσιμα απορρίμματα περνούσαν από μία μονάδα επεξεργασίας ώστε να εκτραπεί το βιοαποδομήσιμο (να αδρανοποιηθούν τα υπολλείμματα) και αυτά είτε να θαφτούν είτε να καούν.

Μιλώντας (προφητικά ίσως) στο τέλος της συνέντευξης για την έναρξη του σταδίου του “ανταγωνιστικού διαλόγου” (ο οποίος με τα τότε δεδομένα θα έπρεπε να ξεκινήσει στις 3/12/2013 αλλά θα ξεκινήσει μάλλον προς το Μάη του 2014) λέει: “θα ακούστε και θα δείτε διάφορα […] είναι πολύ ευαίσθητοι οι χειρισμοί που θα πρέπει να γίνουνε ώστε να μην περάσει το λάθος μήνυμα στους πολίτες και να μην υπάρχουν προβλήματα […] στην Ελλάδα το φτιάξαμε κεντρικό θέμα το “καύση ή όχι” τη στιγμή που δεν είναι αυτό το αντικείμενο της κουβέντας […] θα γίνουν πολλά σχόλια για την ποσότητα των απορριμμάτων, εγώ δεν αγχώνομαι σε αυτό το επίπεδο γιατί στην περιφέρεια υπάρχουν και άλλες διαδικασίες, πολλών ειδών απόβλητα που δεν αντιμετωπίζονται σήμερα […] το τονάζ δεν έχει εύκολες απαντήσεις, ο κόσμος πρέπει να δει τα νούμερα που θα ειπωθούν με δυσπιστία […] δεν υπάρχει περίπτωση να φτάσουμε στο 100% ανακύκλωσης, πρέπει μέχρι το 2020 να φτάσουμε στο 50%, τώρα είμαστε στο 20% […] ότι και να κάνουμε έχουμε υπόλειμμα το οποίο πρέπει κάπως να το επεξεργαστούμε, δε μπορείς να το στείλεις ‘αδιάβαστο’, μη αδρανές, στο χώρο υγειονομικής ταφής […] όλα τα θέματα θα αντιμετωπιστούν μέσα από τον ανταγωνιστικό διάλογο […] δεν πρέπει ο πολίτης να επιβαρυνθεί με κάτι υπέρογκο που δε θα μπορεί να πληρώσει […] τα ΣΔΙΤ (PPPs στην Ευρώπη) γίνονται εδώ και πάρα πολλά χρόνια […] αυτό θα φέρει θέσεις εργασίας αλλά δεν πρέπει προς θεού να χαθεί ο εστιασμός στην ανακύκλωση, αυτό είναι το σημαντικότερο”.

Στις βόρειες ευρωπαϊκές χώρες οι πρώτες συγκροτημένες προσπάθειες διαχείρισης απορριμμάτων ξεκίνησαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, αφού είδαν τα σκουπίδια σαν ένα είδος καυσίμου που θα μπορούσε, μέσω τηλεθέρμανσης, να δώσει φτηνή ενέργεια και θέρμανση στους κατοίκους. Αρχικά η καύση αυτή ήταν ανεξέλεγκτη, δεν ελεγχόταν τα εκπεμπόμενα αέρια (διοξίνες και φουράνια) τα οποία στιγμάτισαν την ευρώπη της δεκαετίας του 70, όπως απέδειξαν επιδημιολογικές μελέτες. Από κει και πέρα η Ευρώπη κράτησε την επιλογή της καύσης (γιατί υπήρχαν ήδη οι εγκαταστάσεις των τηλεθερμάνσεων).

Στην Ελλάδα το 2002-2003 έγινε μία μελέτη του Γεωργικού Πανεπιστημίου Αθηνών για τις επιπτώσεις σε αγροτικές καλλιέργειες και σε μαντριά κοντά σε χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων – Χ.Α.Δ.Α. – (οι χώροι αυτοί σε πολλές περιπτώσεις είχαν αυτοαναφλέξεις από το παραγόμενο μεθάνιο λόγω των αναερόβιων συνθηκών που επικρατούσαν). Οι επιπτώσεις ήταν σημαντικότατες και στις αγροτικές καλλιέργειες (παρουσία διοξινών & φουρανίων) και στα αμνοερίφια και στο παραγόμενο γάλα και κρέας. Στην Ελλάδα, απουσία της βαριάς βιομηχανίας, αυτό το πρόβλημα ήταν ξεκάθαρα μόνο από την ταφή απορριμμάτων σε ΧΑΔΑ (καρκινογένεση, καρκίνος, κλπ). Οι διοξίνες και τα φουράνια εκπέμπονται από την καύση των απορριμμάτων σε συγκεκριμένες θερμοκρασίες.

Ο κ. Δερματάς αναφέρεται στο ιστορικό των προσπαθειών που έγιναν από τις αρχές του 2000 για τον περιφερειακό σχεδιασμό διαχείρισης απορριμμάτων στην ΑΜαΘ και τα χαμένα χρόνια από το 2004-2008, όταν ξεκίνησε η ανακύκλωση με το ΚΔΑΥ Αλεξανδρούπολης με τη στήριξη του δημάρχου κ. Αλεξανδρή και του αντιδημάρχου καθαριότητας κ. Γρηγοριάδη. Η Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια, προσανατολίζεται στο “πληρώνω όσο πετάω”. Στην Ελλάδα πληρώνουμε τα ανταποδοτικά τέλη μας ακόμα μέσα από τους λογαριασμούς της ΔΕΗ ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα της κατοικίας μας. Εφόσον είναι ανταποδοτικό το τέλος πρέπει να πληρώνει ο κάθε δημότης όσο ρυπαίνει. Αυτός που ανακυκλώνει τα πάντα πρέπει να πληρώνει λιγότερο. Πρέπει να αλλάξει η κουλτούρα και να πάψουμε να κατηγορούμε τους άλλους. Στο κομμάτι διαχείρισης των απορριμμάτων είναι κομβικός ο ρόλος του πολίτη, πρέπει να συμμετάσχει.

Κλείνοντας, στην περίοδο της κρίσης που διανύουμε ο κ. Δερματάς πρότεινε στους νέους να ασχοληθούν με τη βιομηχανία της ανακύκλωσης καθώς είναι μία μοναδική ευκαιρία με εθνικές και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις μεγάλου μεγέθους.

Δείτε το βίντεο εδώ:

Συμπληρωματικά, δείτε ένα ακόμη βίντεο του καθηγητή κ. Δημήτρη Δερματά (τότε γενικός διευθυντής του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων – Φο.Δι.Σ.Α. – των Ο.Τ.Α. της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης) σε εκδήλωση συζήτηση που διοργανώθηκε από κοινού από τους Οικολόγους Πράσινους και τη Δημοκρατική Αριστερά την Πέμπτη 15/12/2011, στην Αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Θεσσαλονίκης, με θέμα: «Για μια άλλη πολιτική στη διαχείριση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων. Η ώρα των αποφάσεων», όπου δήλωσε “για να γίνει καύση, πάνω απ’ το πτώμα μου θα περάσουν, αλλά εκεί δε συμφέρει η καύση“.

Ο κ. Δημήτρης Δερματάς είναι επίκουρος καθηγητής γεωπεριβαλλοντικής μηχανικής στον Τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Υδραυλικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, Γενικός Διευθυντής του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, εκτελεστικό μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανελλήνιου Δικτύου Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων. Έχει διατελέσει Διευθυντής του Εργαστηρίου Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής W. M. Keck στο Stevens Institute of Technology στις ΗΠΑ από το 1994 και μέχρι το 2006, με περισσότερες από 180 δημοσιεύσεις σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά και συνέδρια. Έχει επίσης διατελέσει εκδότης, συν-εκδότης, πρόεδρος και μέλος της συντακτικής επιτροπής πρακτικών διεθνών συνεδρίων και έγκριτων διεθνών επιστημονικών περιοδικών, έχει εκλεγεί ως μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Νέας Υόρκης και του έχουν απονεμηθεί βραβεία για τις ερευνητικές και ακαδημαϊκές δραστηριότητες σε σχέση με το γεωπεριβάλλον. Οι πρακτικές εφαρμογές της επιστημονικής του δραστηριότητας εστιάζονται στην ρύπανση αλλά και αποκατάσταση εδάφους και νερού που έχουν επιβαρυνθεί από βιομηχανικά και άλλα απόβλητα, με έμφαση κυρίως στα βαρέα μέταλλα, όπως μόλυβδο, εξασθενές χρώμιο, αρσενικό, υδράργυρο και βολφράμιο.

Βίντεο Διαχείριση Απορριμμάτων