άρθρο του Γιώργου Ρουμελιώτη

1. «Φοβάμαι… Αυτή η κυβέρνηση είναι ευθυνόφοβη και ασυνεπής. Με το δημοψήφισμα έριξε το μπαλάκι στο λαό για να φύγει η ευθύνη από πάνω της. Εμείς για άλλα την ψηφίσαμε κι αυτή μας οδηγεί στην καταστροφή»

Όταν εκλέγεται μια κυβέρνηση, δεν έχει απεριόριστη εξουσία. Για την ακρίβεια, δεν έχει καν εξουσία. Την εξουσία την έχει ο λαός και με την ψήφο του δίνει στην κυβέρνηση μια συγκεκριμένη εντολή, την οποία αυτή καλείται να υπηρετήσει και να υλοποιήσει. Η εντολή που πήρε λοιπόν η κυβέρνηση από τον λαό ήταν να διαπραγματευτεί σκληρά για την επίτευξη μιας καλύτερης συμφωνίας, χωρίς όμως να ξεπεράσει τις κόκκινες γραμμές του προγράμματος της Θεσσαλονίκης αλλά και χωρίς να πάει στη ρήξη και να διακινδυνεύσει μια ενδεχόμενη έξοδο της χώρας μας από το ευρώ. Μετά από 5 μήνες  σκληρών διαπραγματεύσεων, βρέθηκε να πατάει επάνω στις κόκκινες γραμμές της (μερικές μάλιστα τις τσαλαπάτησε κιόλας), απόδειξη ότι υποχώρησε όσο περισσότερο μπορούσε στο πλαίσιο που της επέτρεπε ο λαός. Αντί να επέλθει όμως συμφωνία, επήλθε το εκβιαστικό τελεσίγραφο που όλοι γνωρίζουμε. Η κυβέρνηση δεν είχε εντολή από το λαό, ούτε να το αποδεχθεί ούτε να το απορρίψει. Γι αυτό και πολύ σωστά, έντιμα, υπεύθυνα και δημοκρατικά παραχώρησε το δικαίωμα της απόφασης αυτής στον ίδιο το λαό.

(περισσότερα…)

άρθρο του Γιώργου Ρουμελιώτη

Ένα πολιτικό παράδοξο μέσα στο οποίο βρέθηκε εγκλωβισμένη η κυβέρνηση από την πρώτη κιόλας στιγμή της εκλογής της είναι αυτή η περίεργη εντολή του εκλογικού σώματος, που ακόμη δυσκολεύομαι να καταλάβω: “αδιαπραγμάτευτες κόκκινες γραμμές” από τη μια μεριά και “αδιανόητη η ρήξη με την ευρωζώνη” από την άλλη.

Αυτό βέβαια αποτελεί και την “αναγκαία και ικανή συνθήκη” της εκλογής της, αφού χωρίς αυτό δεν θα εκλεγόταν και – ως εκλεγμένη πια κυβέρνηση – χωρίς αυτό δεν θα είναι συνεπής στις προεκλογικές της δεσμεύσεις. Η συνέπεια αυτή είναι και το ζητούμενο από κάθε κυβέρνηση, αν και το έχουμε ξεχάσει τα τελευταία χρόνια. Και γι αυτήν τη συνέπεια δεν μπορεί κανείς να κατηγορήσει την κυβέρνηση, αφού από την πρώτη στιγμή μέχρι και σήμερα παραμένει σταθερή στον βασικό άξονα των προεκλογικών της δεσμεύσεων, παρά το γεγονός ότι χρειάζεται συνεχώς να ακροβατεί ανάμεσα στα όρια αυτού του πολιτικού παραδόξου.

Έτσι λοιπόν βρέθηκε μέσα στην αρένα της διαπραγμάτευσης, μόνη και “άοπλη”: μόνη, γιατί όπως ξέρουμε δεν κατάφερε να δημιουργήσει συμμαχίες, αφού όλοι τάχθηκαν με το μέρος του ισχυρού (ακόμη και η εύστοχα ονομαζόμενη “τρόϊκα εσωτερικού”…) και άοπλη, γιατί το μοναδικό της “όπλο” για να κρατήσει αυτές τις κόκκινες γραμμές ήταν η απειλή της εξόδου της χώρας μας από την ευρωζώνη, κάτι που όμως υποσχέθηκε να μην πραγματοποιήσει, ακόμη κι αν αυτό θα οφειλόταν καθαρά στην εμμονική προσήλωση των εταίρων μας σε ένα αποτυχημένο μνημόνιο και καταστροφικό, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ξέρω, θα μου πείτε πως έχει κι άλλο όπλο: την ξεκάθαρη και νωπή λαϊκή εντολή που υπερτονίζει αυτές τις κόκκινες γραμμές. Αυτό όμως το όπλο απέναντι σ’ αυτήν την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι εντελώς άχρηστο. Αν η Ευρωπαϊκή Ένωση σεβόταν τους λαούς της όπως θα όφειλε μέσα σε ένα δημοκρατικό καθεστώς, τότε θα ήταν πολύ διαφορετική. Όμως λειτουργεί σε ένα άλλο καθεστώς, το καθεστώς των αγορών, του ατομικού-εθνικού συμφέροντος του κάθε κράτους μέλους και όχι του συλλογικού-ευρωπαϊκού.

Μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες, ο έντιμος συμβιβασμός στον οποίο ελπίζει ακόμη η κυβέρνηση, είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί. (περισσότερα…)

άρθρο του Γιώργου Ρουμελιώτη

Και ξαφνικά οι γονείς συνειδητοποιούν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν στα τρέχοντα έξοδα και στις δανειακές τους υποχρεώσεις. Το εισόδημά τους (αν υπάρχει) έχει μειωθεί κατά πολύ και δεν φτάνει να καλύψει και τις βασικές ανάγκες της οικογένειας και τις δόσεις των δανείων που έχουν πάρει.

Έτσι αποφασίζουν να το συμπληρώσουν από τις καταθέσεις τους στην τράπεζα. Δεν περνάνε όμως πολλές εβδομάδες και οι καταθέσεις τους εξανεμίζονται κι αυτές…

Μετά από πολλή σκέψη και χωρίς να έχουν πού αλλού να απευθυνθούν για άμεση βοήθεια «ρευστότητας», αποφασίζουν να ζητήσουν βοήθεια από τα παιδιά τους.

Το ένα παιδί κατανοεί τη δυσκολία της οικογένειας και συνειδητά ή ενστικτωδώς συμβάλλει στην αυτοσυντήρηση της οικογένειάς του, άρα και της δικής του, θέτοντας τον κουμπαρά του στη διάθεση των γονιών του.

Το άλλο παιδί αντιδρά: “Όχι, δεν έχετε δικαίωμα να βάλετε χέρι στα λεφτά μου. Είναι δικά μου”, τους λέει, χωρίς να μπορεί να αντιληφθεί τη δεινή οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του.

“Δικά σου θα είναι πάλι βρε παιδί μου, όποτε χρειαστείς χρήματα θα σου δώσουμε”, του έλεγαν οι γονείς του, αλλά κάθε προσπάθεια να του δώσουν να καταλάβει έπεφτε στο κενό.

Αρχικά οι γονείς σεβάστηκαν την επιθυμία του παιδιού τους. Τα πράγματα όμως γρήγορα δυσκόλεψαν ακόμη περισσότερο και τώρα οι οικογένεια ήρθε αντιμέτωπη με την καθημερινή της επιβίωση.

(περισσότερα…)

άρθρο του Γιώργου Ρουμελιώτη 

Ένα συχνό επιχείρημα των επικριτών του ΣΥΡΙΖΑ είναι οι πολλές συνιστώσες του και η πολυφωνία των στελεχών του. Οι ίδιοι όμως επικριτές είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι έχει παρέλθει η εποχή του δικομματισμού και είναι πια καιρός για κυβερνήσεις συνεργασίας.

Μα αυτό ακριβώς έχει πετύχει ο ΣΥΡΙΖΑ σε μεγάλο βαθμό μέχρι τώρα και μένει να το ολοκληρώσει σε λίγες μέρες: κατάφερε να συνθέσει τις πολιτικές θέσεις διαφόρων κομμάτων-κινημάτων-πολιτικών φορέων, του ίδιου όμως αριστερού ιδεολογικού πόλου, σε έναν συνασπισμό και – παρά τις δυσκολίες – να πετύχει τη μεταξύ τους συνεργασία, κατάφερε να ενισχύσει το στελεχιακό του δυναμικό και να διευρύνει την εκλογική του βάση με όλους τους προδομένους και απογοητευμένους άλλων κομμάτων και κατάφερε να δημιουργήσει ένα ισχυρό αριστερό ρεύμα στην κοινωνία που, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις τουλάχιστον, είναι αυτό που θα τον οδηγήσει σε νίκη στις εκλογές και στη μετατροπή όλης αυτής της μέχρι τώρα συνεργασίας, σε κυβερνητική. Και όπως το ίδιο ισχυρίζεται, θα επιδιώξει και περαιτέρω συνεργασίες μέσα πάντα στο ίδιο αριστερό πολιτικό ρεύμα, είτε εκλεγεί με αυτοδυναμία είτε όχι. Αν λοιπόν δεν θα είναι αυτή μια κυβέρνηση συνεργασίας, τότε ποια είναι;

Όταν στο τραπέζι μπαίνουν πολιτικές θέσεις του ίδιου ευρύτερου ιδεολογικού ρεύματος, τότε αυτό που προκύπτει είναι συνεργασία. Όταν μπαίνουν πολιτικές θέσεις αντίθετες, τότε αυτό που μπορεί να προκύψει είναι συμβιβασμός. Και όταν ο συμβιβασμός είναι μια απόφαση που την παίρνει κάποιο κόμμα μετεκλογικά, χωρίς την έγκριση των ψηφοφόρων του, τότε ενέχει και προδοσία των προσδοκιών των ψηφοφόρων του και επιφέρει απογοήτευση και αγανάκτηση.

(περισσότερα…)

άρθρο του Γιώργου Ρουμελιώτη

Έχει ενδιαφέρον να ακούει κανείς τα επιχειρήματα κάποιων κομμάτων και τις πολιτικές τους θέσεις, έτσι όπως διαμορφώνονται και διαφοροποιούνται ανάλογα με τα ποσοστά των εκλογικών αποτελεσμάτων και των δημοσκοπήσεων.

Όταν έχουν υψηλά ποσοστά, προσβλέπουν στην κυβερνητική αυτοδυναμία ή έστω σε μια ισχυρή αντιπολίτευση. Τότε ο “δικομματισμός” δεν είναι κακός. Ίσα ίσα ως ισχυρές κυβερνήσεις, επιδιώκουν να δημιουργήσουν εκλογικά συστήματα υπέρ του ισχυρού, δίνοντάς του bonus εδρών ώστε να γίνει ακόμη πιο ισχυρός για να μπορεί να εφαρμόσει καλύτερα το πρόγραμμά του.

Όταν δουν τα ποσοστά τους να πέφτουν, τότε ο δικομματισμός αρχίζει να γίνεται κακός και… παράγοντας αστάθειας και το ίδιο κόμμα προσβλέπει στο να γίνει μια δύναμη σταθερότητας και ρυθμιστής των πραγμάτων. Ή αλλιώς, “ο τρίτος πόλος” όπως συνηθίζεται να λέγεται.

Όταν δουν τα ποσοστά τους να πέφτουν ακόμη πιο χαμηλά, τότε ξεχνάνε και τον τρίτο πόλο και αρχίζουν να μιλάνε για κυβερνήσεις συνεργασίας και απλή αναλογική… Τότε ο δικομματισμός γίνεται κακός και η επιδίωξη της αυτοδυναμίας… αλαζονική.

(περισσότερα…)